De Europese Commissie heeft 21 mei 2020 uitgeroepen als de Europese dag voor Natura2000. Natura2000 is een Europees netwerk van ruim 27.000 beschermde natuurgebieden met als doel dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving te beschermen om de biodiversiteit (soortenrijkdom) te behouden én te verbeteren. Hier lees je meer over Natura2000 en de relatie hiervan met het werk van ConQuest. Want ook wij komen dit tegen in de dagelijkse praktijk.
De biodiversiteit staat in Europa al jaren onder druk. Daarom is duurzame bescherming van flora en fauna hard nodig. Planten en dieren trekken zich weinig aan van landsgrenzen en het is daarom belangrijk om natuurbescherming in Europees verband aan te pakken. Dit voorkomt dat de natuur in Europa en in Nederland ‘veel van hetzelfde’ wordt en daarom hebben de EU-lidstaten beschermde natuurgebieden aangewezen voor specifieke (leefgebieden van) (vogel)soorten. Alle beschermde natuurgebieden bij elkaar vormen het Natura 2000-netwerk.
Nederland draagt met 161 gebieden, zowel op zee als op land, bij aan dit Europese netwerk. Op de kaart hieronder staan alle Nederlandse gebieden.
Door de Wet natuurbescherming hebben gemeenten/overheid in de praktijk te maken met deze Europese regelgeving. We weten natuurlijk allemaal dat stikstof -schadelijk is voor het milieu. Dus ook in Natura 2000-gebieden. Mest van landbouwbedrijven en de uitstoot van industrie en auto’s zijn hier debet aan.
Ook de waterkwaliteit in Natura 2000-gebieden is een belangrijk aspect van de regelgeving. Er zijn gebieden waar de waterkwaliteit snel moeten worden hersteld voordat de natuurwaarden onherstelbaar verloren gaan, en gebieden waar de waterkwaliteit een minder belangrijke rol speelt. In elk geval: een Natura 2000-gebied heeft invloed op ruimtelijke ordening en gebruik door verkeer, landbouw en industrie.
Zo mogen veeteeltbedrijven in of nabij een Natura 2000-gebied niet te veel ammoniak (NH3) uitstoten en mogen bedrijventerreinen en wegen maar beperkte geluidshinder geven. Naast beperkingen biedt Natura 2000 ook kansen voor bijvoorbeeld recreatie. Kortom, er is veel te doen rondom Natura2000.
2018: Waterdunen in ontwikkeling. Waterdunen is een Natura2000-gebied bij het Zeeuwse Breskens en omvat 350 hectaren zilte kreken, schorren, slikken en zandplaten. Behoud van natuurwaarden en bescherming van ecologie speelden de voornaamste rol bij dit project. (bron: YouTube)
Wij van ConQuest hebben in ons dagelijks werk ook van doen met Natura2000. Circulariteit en ecologie waren gunningscriteria bij de tender Herstelwerkzaamheden van de provincie Zeeland. Het behouden en beschermen van natuurwaarden was bijvoorbeeld onderdeel van een aanbesteding waarbij ecologie (en Natura2000) een gunningscriterium was. Met een doordachte werkaanpak, op grond van de expertise van een ecoloog, voorkwamen we verstoring van de mosgebieden in de grijze duinen (hard nodig want de natuur heeft wel 30 jaar nodig om schade te herstellen). We beschermden het leefgebied van de Noordse Woelmuis door het afzetten van het werkterrein en we bedachten samen met de ecoloog extra maatregelen zoals het neerleggen van rijplaten om insporing van de ondergrond te voorkomen.
Natuurlijk vermeden we met onze transportroutes gebieden met kwetsbare flora en fauna om de natuur rustig haar gang te laten gaan. En met het juiste materieel kun je de zorg voor de natuur ook uitdragen. Het verwijderen van de Amerikaanse Vogelkers bijvoorbeeld deden we met minigravers voorzien van sorteerknijpers om het beschermde duindoornstruweel dat eromheen stond, te beschermen.
De bever rukt op in Nederland. Goed nieuws natuurlijk maar wel iets om rekening te houden in de voorbereiding van een bouwproject! Verplaats een beverburcht of liever nog: maak een bever-corridor waardoor de bevers ongestoord langs de werkzaamheden kunnen zwemmen.
Heb je zelf aanbestedingen of bouwprojecten lopen waarbij je te maken hebt met ecologie, behoud van natuurwaarden en Natura2000?
En ben je op zoek naar bruikbare adviezen voor je plan van aanpak?
Fotografie: Leo Wieling en Niklas Hamann @Unsplash